Zapowiedziane na 2018 r. prace konserwatorskie przy stolarce budowlanej musiały – ze względu na zaistniałe bariery natury pozamerytorycznej – zostać odłożone na bliżej nieokreśloną przyszłość. Przy braku perspektyw na kontynuację robót, zwłaszcza, gdy szło o trudny do utrzymania, ważny dla zachowania autentyczności budowli detal budowlany, zdecydowano się na zmianę strategii i na działania w mniejszej skali. Do ograniczeń w prowadzeniu prac dołożył się w późniejszych latach rozwój pandemii Covid-19.

W 2021 r. dzięki wsparciu finansowym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, prace konserwatorskie, podzielone na mniejsze etapy, ruszyły z miejsca. Do realizacji robót przy stolarce zatrudniono specjalistyczny, doświadczony Zakład Usługowy Konserwacji Obiektów Zabytkowych Jana Wiśniewskiego z Pruszcza Gdańskiego. Jednocześnie w biurze ARCHIKON w Chodzieży powstał kompleksowy projekt budowlany remontu budynku-zabytku, zatwierdzony w 2022 r. przez Starostę Pilskiego.

Pierwszy rzut prac przy stolarce z 2021 r. objął drzwi frontowe i sąsiednie od zachodu okna parteru. W drugim etapie, w 2022 r., poddano konserwacji frontowe okna parteru od wsch. i jedno z piętra od pn. W każdym przypadku prace te polegały na demontażu kolejnych elementów ze ścian, a następnie pełnej ich konserwacji w pracowni  przy maksymalnym zachowaniu oryginalnego materiału drewnianego i metalowych okuć, koniecznym uzupełnieniu ubytków i wzmocnieniu konstrukcji. Przebadano też relikty warstw malarskich pozostawiając finalne opracowanie kolorystyczne do czasu montażu całej stolarki w otworach wyremontowanych ścian.

Z myślą o długoletniej perspektywie, wytyczonej przez projekt budowlany, zdecydowano się na mały program pilotażowy w obrębie sieni domu, obejmujący konstrukcję ścian obwodowych. Zachowując na zewnątrz ścianę drewnianą w układzie ryglowym wymurowano na odcinku ściany północnej od wewnątrz – zgodnie z planem – drugą warstwę muru z litej cegły suszonej lekkiej, produkowaną przez Manufakturę Surowe k. Pasłęka, przełożoną termoizolacyjną matą drzewną (f-my STEICO). Tak wzbogacona konstrukcja muru, modelowa dla całego obwodu ścian, daje możliwość przystosowania budynku do współczesnych norm i standardów mieszkaniowych, przy ciągłym zachowaniu tradycyjnej technologii drewna i gliny.

W latach 2023 i 2024 prace konserwatorskie przy stolarce musiały zostać przerwane na rzecz dachu i poddasza budynku, znajdujących się z czasem w coraz gorszym stanie technicznym. Dotyczyło to pokrycia dachowego z dachówki ceramicznej oraz obu trzonów kominowych na wysokości poddasza i ich wylotów ponad dachem, zwłaszcza przy kominie od zach. zrujnowanym podczas wichury w 2012 r. Celem nadrzędnym prac remontowych było utrzymanie całej konstrukcji dachowej  z połowy XIX w., przy zachowaniu właściwej dla zabytku, tradycyjnej technologii drewna oraz gliny palonej i suszonej. W przypadku niedoborów tworzywa wskazywano na pozyskanie podobnych materiałów rozbiórkowych, dostępnych w regionie. W myśl tej zasady do przełożenia dachu od pn. wykorzystano stuletnią, segregowaną i oczyszczoną dachówkę rozbiórkową z Czarnkowa.

Prace wykonane w IV kwartale 2023 r., dofinasowane w dalszym ciągu wyłącznie przez Urząd Marszałkowski w Poznaniu, ograniczone zostały do obu kominów i do północnej połaci dachu, a także do niezbędnych prac przy instalacji sanitarnej w przyziemiu. Dach, zgodnie z zaleceniami służb branżowych i konserwatorskich, wzmocniono głównie w partiach krokwi, decydując się na obustronne dokładki z kantówek, założono też brakujące wymiany na kominach. Dach uszczelniono współczesną membraną dachową a dachówkę dla pewności dodatkowo – w myśl komisyjnych zaleceń – położono w „rybią łuskę”. Kominy przemurowano na poddaszu w glinie surowej (suszonej), ubytki zakotwiono i przewiązano pęknięcia, odbudowano i wzmocniono ceglane wyloty kominów, których lica wyspoinowano.

Kontynuację prac przy dachu od pd., dzięki dofinasowaniu Wojewody Wielkopolskiego z funduszy Wielkopolskiego Urzędu Konserwatora Zabytków zaplanowano na II kwartał 2024 r. Szybkie wznowienie prac, zrealizowanych jednakże już w III kwartale, pozwoliło na utrzymania tego samego zespołu wykonawczego, w tym firmy dekarskiej Termo-Invest z Margonina, co gwarantowało zachowanie tej samej technologii i techniki prac. Istotą robót dachowych na eksponowanej od rynku stronie pd., było położenie wyselekcjonowanej, oczyszczonej, zdjętej z obu połaci najstarszej, ręcznie wyrabianej dachówki karpiówki. Końcowy efekt techniczny, także estetyczny prac na dachu przerósł oczekiwania i został z zadowoleniem przyjęty przez komisję konserwatorską. Kompleks robót uzupełniły prace instalacyjne, takie jak założenie dwóch linii piorunochronu i wstawienie użytkowych pionów wod.-kan. w przewody kominowe.

Prace konserwatorskie w bieżącym roku zostały dość nieoczekiwanie, lecz zgodnie ze wskazaniami konserwatorskimi z 2023 r., poszerzone o kompleksową fumigację (dezynfekcją) całego budynku, wstawioną w rytm prac zabezpieczających jej główny materiał konstrukcyjny, drewno sosnowe, ulegające widocznej destrukcji. Specjalistyczne prace firmy CARSEKT z Gostynina, po opakowaniu bryły domu powłoką z folii („zafoliowaniu”), przeprowadzone w dn. 27-29.09.2024 r. z użyciem ponad 82 kg fluorku sulfurylu, dawały gwarancję  pozbycie się owadów-drewnojadów, pustoszących strukturę drewna. Prace przy fumigacji, jako następny, istotny etap prac konserwatorskich przy zabytku, zostały kolejny raz z rzędu dofinansowane z budżetu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu.

… i na 2025

W planach na rok 2025, szczególny pod względem wymowy symbolicznej dla lokalnej społeczności, przewiduje się prace konserwatorskie przy pięciu oknach na piętrze od frontu i rekonstrukcję okna zach. na parterze, jako kontynuacje robót z ubiegłych lat, jednocześnie końcowy etap prac przy stolarce okiennej. Przewidziane są także dalsze prace wewnątrz sieni i na odcinku ściany pn., traktowane jako uzupełnienie pilotażowych prac adaptacyjnych zabytku, zgodnych z charakterem obiektu i adekwatnych do współczesnych potrzeb mieszkaniowych.

W planach na rok 2025, szczególny pod względem wymowy symbolicznej dla lokalnej społeczności, przewiduje się prace konserwatorskie przy pięciu oknach na piętrze od frontu i rekonstrukcję okna zach. na parterze, jako kontynuacje robót z ubiegłych lat, jednocześnie końcowy etap prac przy stolarce okiennej. Przewidziane są także dalsze prace wewnątrz sieni i na odcinku ściany pn., traktowane jako uzupełnienie pilotażowych prac adaptacyjnych zabytku, zgodnych z charakterem obiektu i adekwatnych do współczesnych potrzeb mieszkaniowych.